(TAP) - Trong bối cảnh Hoa Kỳ và Ukraine vừa ký kết một thỏa thuận hợp tác chiến lược về khoáng sản, Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev lên tiếng chỉ trích, cho rằng chính quyền Tổng thống Donald Trump gây sức ép buộc Ukraine phải “trả nợ” viện trợ bằng tài nguyên quốc gia.
Bài đăng của Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev trên Telegram
Trên tài khoản Telegram cá nhân ngày 01/5 (giờ địa phương), ông Medvedev viết: “Ông Trump cuối cùng đã buộc chính quyền Kiev phải sử dụng khoáng sản để đổi lấy viện trợ từ Hoa Kỳ. Giờ đây, để có các lô hàng quân sự, Ukraine sẽ phải thanh toán bằng tài nguyên – những giá trị còn sót lại của một quốc gia đang dần biến mất”. Phát biểu của ông Medvedev được đưa ra sau khi Phó Thủ tướng thứ nhất Ukraine Yulia Svyrydenko đến Washington ký kết thỏa thuận hợp tác khoáng sản với Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent vào ngày 30/4.
Thông cáo báo chí từ Bộ Tài chính Hoa Kỳ
Theo thông cáo báo chí từ Bộ Tài chính Hoa Kỳ, thỏa thuận này đánh dấu việc thành lập Quỹ Đầu tư Tái thiết Hoa Kỳ – Ukraine, một cơ chế hợp tác tài chính do hai nước đồng quản lý với tỷ lệ 50/50, không bên nào có quyền biểu quyết vượt trội. Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent nhấn mạnh: “Nhờ những nỗ lực không ngừng nghỉ của Tổng thống Trump nhằm thúc đẩy một nền hòa bình bền vững, tôi vui mừng thông báo rằng Hoa Kỳ và Ukraine đã thiết lập một mối quan hệ đối tác kinh tế mang tính lịch sử”. Ông cho rằng đây là thông điệp rõ ràng gửi đến Nga, thể hiện cam kết của chính quyền Trump trong việc hỗ trợ quá trình tái thiết một Ukraine tự do, có chủ quyền và thịnh vượng.
Phó Thủ tướng thứ nhất Ukraine Yulia Svyrydenko ký kết thỏa thuận hợp tác khoáng sản với Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent. Nguồn: X@USTreasury
Thủ tướng Ukraine Denys Shmygal cũng lên tiếng giải thích về nội dung thỏa thuận. Trong một bài đăng trên Telegram hôm 01/5, ông cho biết Quỹ Tái thiết được đồng quản lý với quyền biểu quyết và mức đóng góp tài chính ngang nhau. Các khoản viện trợ quân sự trong tương lai từ phía Hoa Kỳ tính vào phần đóng góp cho quỹ, trong khi các khoản hỗ trợ trước đây không đưa vào tính toán. Đáng chú ý, 50% doanh thu từ các dự án cấp phép khai thác khoáng sản và dầu khí mới tại Ukraine sẽ chuyển vào Quỹ Tái thiết. Những dự án đã triển khai trước đó không thuộc phạm vi áp dụng.
Bài đăng của Thủ tướng Ukraine Denys Shmygal trên Telagram
Thủ tướng Shmygal khẳng định Ukraine vẫn giữ toàn quyền kiểm soát đối với tài nguyên khoáng sản, cơ sở hạ tầng và các nguồn lực thiên nhiên. Ông cũng nhấn mạnh rằng việc thành lập quỹ không ảnh hưởng đến tiến trình gia nhập Liên minh châu Âu của Ukraine. Đồng thời, ông nêu rõ Ukraine không phải hoàn trả bất kỳ “khoản nợ” nào từ các gói viện trợ quân sự hay hỗ trợ tài chính đã nhận trước đây. Lợi nhuận tạo ra từ Quỹ Tái thiết sẽ tái đầu tư hoàn toàn vào các dự án trong nước. Thủ tướng gọi đây là một thỏa thuận “công bằng, cân bằng và có lợi” cho Ukraine.
Viet Anh