(TAP) - Theo thông tin từ Cổng thông tin điện tử Thành phố Hải Phòng, sáng ngày 19/4 (giờ Việt Nam), UBND huyện Kiến Thụy tổ chức trọng thể Lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt dành cho Cụm Di tích liên quan đến nhà Mạc tại Dương Kinh (huyện Kiến Thụy, thành phố Hải Phòng, Việt Nam). Sự kiện đánh dấu bước tiến quan trọng trong hành trình bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa của vùng đất Hải Phòng
Thứ trưởng Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương trao Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt Cụm di tích liên quan đến nhà Mạc ở Dương Kinh (huyện Kiến Thụy) cho lãnh đạo thành phố Hải Phòng. Nguồn: Cổng thông tin Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thành phố Hải Phòng
Trải qua nhiều biến thiên lịch sử, năm địa điểm hợp thành cụm di tích đã kết nối với nhau tựa những mảnh ghép tạo nên một chỉnh thể sinh động. Mỗi di tích đều mang dấu ấn riêng biệt nhưng hòa quyện trong cùng một dòng chảy văn hóa, phản ánh rõ nét khí phách và tầm vóc của vương triều Mạc từng vang danh một thời. Các địa điểm tiêu biểu bao gồm: Từ đường họ Mạc, nơi hậu duệ hướng về cội nguồn, được công nhận là Di tích quốc gia từ năm 2002; Khu tưởng niệm các vua nhà Mạc, nơi thể hiện lòng tri ân đối với tiền nhân, là di tích lịch sử cấp thành phố từ năm 2016; Chùa Trà Phương, ngôi cổ tự gắn liền với sự phát triển của Phật giáo vào thế kỷ mười sáu, được công nhận Di tích quốc gia từ năm 2007; Chùa Nhân Trai, được xếp hạng Di tích cấp thành phố từ năm 2003; và Đền chùa Hòa Liễu, một di tích đã được công nhận từ năm 1993.
Nơi đây hiện còn lưu giữ nhiều cổ vật quý giá mang giá trị biểu tượng và lịch sử sâu sắc như: thanh Định Nam đao, hiện thân của tinh thần thượng võ và lòng quả cảm; tượng Mạc Thái Tổ cùng phù điêu khắc họa Thái hậu Vũ Thị Ngọc Toàn, những hình ảnh mang đậm dấu ấn vượt thời gian; các tấm bia đá cổ khắc họa tư tưởng nhân văn, lý tưởng khai sáng mà vương triều Mạc đã từng theo đuổi. Đặc biệt, lễ hội Minh thề, một nghi lễ truyền thống mang tinh thần sống trung thực và liêm chính vẫn được gìn giữ như một báu vật văn hóa phi vật thể, góp phần nuôi dưỡng các giá trị đạo đức, khẳng định bản sắc dân tộc. Tất cả cùng tạo nên một không gian văn hóa phong phú, vừa linh thiêng vừa gần gũi với đời sống tâm linh người dân.
Quần thể Di tích Vương Triều Mạc. Nguồn: Cổng thông tin điện tử Thành phố Hải Phòng
Danh hiệu Di tích quốc gia đặc biệt không đơn thuần là sự ghi nhận về giá trị kiến trúc hay cổ vật mà còn là sự tôn vinh những đóng góp thầm lặng nhưng vững bền của một triều đại từng bị lịch sử lãng quên quá lâu. Vương triều Mạc tồn tại từ năm 1527 đến 1592, trải qua 5 đời vua: Mạc Đăng Dung, Mạc Đăng Doanh, Mạc Phúc Hải, Mạc Phúc Nguyên và Mạc Mậu Hợp. Người sáng lập vương triều – Thái tổ Mạc Đăng Dung (1483–1541) vốn xuất thân từ một ngư dân làng Cổ Trai (nay thuộc thôn Đương Thắng, xã Ngũ Đoan, huyện Kiến Thụy, thành phố Hải Phòng). Nhờ tài năng và trí dũng hơn người, ông đã lập nên cơ nghiệp lớn. Thái tổ Mạc Đăng Dung từng đỗ Đô lực sĩ xuất thân (Võ Trạng nguyên) thời vua Lê Uy Mục và nhanh chóng thăng tiến, trở thành một trong những vị tướng tài năng bậc nhất thời bấy giờ. Năm 1527, ông lên ngôi, lấy niên hiệu Minh Đức, sáng lập nhà Mạc và chọn Dương Kinh làm kinh đô ven biển, đánh dấu cột mốc quan trọng trong lịch sử xây dựng đô thị Việt Nam.
Mặc dù thời gian trị vì chỉ kéo dài 65 năm, triều Mạc đã để lại những dấu ấn đậm nét trong lịch sử trung đại Việt Nam. Nhiều cải cách về hành chính, kinh tế, xã hội đã góp phần tạo nên thời kỳ ổn định, đời sống Nhân dân được cải thiện. Dưới triều Mạc, nhiều nhân tài xuất hiện, nổi bật có Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm và Nữ tiến sĩ Nguyễn Thị Duệ – người phụ nữ đầu tiên ghi danh trong hệ thống khoa bảng nước nhà.
Việc cụm di tích nhà Mạc được công nhận Di tích quốc gia đặc biệt không chỉ góp phần khẳng định vị thế văn hóa, lịch sử của vùng Dương Kinh, mà còn mở ra cơ hội lớn để huyện Kiến Thụy cùng thành phố Hải Phòng đẩy mạnh công tác quảng bá, phát triển du lịch gắn với bảo tồn di sản. Qua đó, từng bước thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội, góp phần vào quá trình hội nhập và phát triển bền vững của địa phương trong giai đoạn mới.
Trang Thanh